Wie heeft bij scheiding recht op de trouwe viervoeter?

Als een relatie wordt verbroken, dan moeten de ex-partners veel dingen regelen. Het is niet vreemd om afspraken te maken over de kinderen en de verdeling van spullen. Maar hoe zit dat met de hond en de kat?

Wat zegt de wet?

Hoewel huisdieren vaak als volwaardig gezinslid worden beschouwd, worden ze in de wet nog steeds als eigendom (een ‘zaak’[1]) gezien. Dat betekent dat bij een scheiding dezelfde regels gelden als bij de verdeling van andere bezittingen.

Wie heeft recht op het huisdier?

Dit hangt af van hoe jullie financieel met elkaar verbonden zijn:

• Gemeenschap van goederen: Als jullie tijdens het huwelijk een huisdier hebben aangeschaft, zijn jullie automatisch samen eigenaar, ongeacht wie de kosten heeft betaald. “Op wiens naam de hond en/of de poes staat en wie van partijen de rekeningen heeft betaald voor de hond en de poes is gelet op de bestaande gemeenschap dan ook niet relevant.”[2]

• Beperkte gemeenschap van goederen: Als het huisdier vóór het huwelijk door één van jullie is gekocht, blijft diegene de eigenaar. Is het dier tijdens het huwelijk aangeschaft, dan is het uitgangspunt dat jullie samen eigenaar zijn.

Als jullie samen geen afspraak kunnen maken, dan kan een rechter bepalen bij wie het huisdier blijft.

Hoe beslist een rechter?

Rechters houden steeds meer rekening met het welzijn van het dier. Factoren die een rol spelen zijn onder andere:

• Wie de meeste tijd en financiële middelen heeft om voor het huisdier te zorgen;

• De leefomstandigheden en beschikbare ruimte; en

• Wie het huisdier sinds de breuk verzorgt en dat in de toekomst wil blijven doen.

Uit rechtspraak blijkt dat rechters geneigd zijn het huisdier toe te wijzen aan degene die de beste levenskwaliteit kan bieden. Dat blijkt onder meer uit een uitspraak van het hof Arnhem-Leeuwaren van 29 augustus 2023.

Kan ik de rechter om een omgangsregeling vragen?

Nee, de wet voorziet niet in een omgangsregeling voor huisdieren. Jullie kunnen echter zelf afspraken maken over een bezoekregeling of zelfs besluiten om (tijdelijk) gezamenlijk eigenaar te blijven.

Wie betaalt de kosten?

Zolang jullie samen eigenaar zijn, moeten jullie de kosten delen op basis van jullie eigendomsverhouding. Dit betekent meestal dat ieder de helft bijdraagt.

Hulp nodig bij het regelen van afspraken?

Bij een scheiding komt veel kijken, zeker als een huisdier bij betrokken is. Wilt u weten wat uw mogelijkheden zijn, neem dan contact met ons op.

[1] Artikel 3:2a lid 1 en lid 2 BW. Zaken zijn volgens de wet “een voor menselijke beheersing vatbaar stoffelijk object”.

[2] Rechtbank Amsterdam 30 december 2020, r.o. 2.5.14, ECLI:NL:RBAMS:2020:7427.