Op 12 november 2014 deed de kantonrechter in Bergen op Zoom een interessante uitspraak over de vraag of sprake was van een arbeidsovereenkomst of een overeenkomst van opdracht.
Dit onderscheid is van groot belang. Als sprake is van een arbeidsovereenkomst, dan betekent dit dat allerlei beschermende bepalingen in onze wet (loondoorbetaling bij ziekte, toestemming vereist voor ontslag, minimumloon, opzegtermijnen etc.) van toepassing zijn. Wat was het verhaal. Een medewerker werkte eerst op basis van een arbeidsovereenkomst bij een hulpbehoevende (een particulier met een PGB budget). Er was op dat moment dus een arbeidsovereenkomst. Op 1 maart 2013 sloten de PGB’er en de zorgmedewerker een nieuwe overeenkomst. Hierin stond duidelijk vermeld, dat dit niet langer een arbeidsovereenkomst was maar een overeenkomst van opdracht met een freelancer.
Vervolgens heeft de PGB’er enkele maanden later de overeenkomst opgezegd. De zorgmedewerker stelt zich dan op het standpunt, dat op basis van het arbeidsrecht een opzegtermijn in acht genomen had moeten worden. De kantonrechter oordeelt, dat geen opzegtermijn in acht genomen hoeft te worden en er geen arbeidsovereenkomst is. Niet alleen de naam boven de overeenkomst was aangepast van ‘arbeidsovereenkomst’ naar ‘freelance-overeenkomst’. Ook het aantal werkuren ging van een vast aantal naar een flexibel aantal. Bovendien is een hogere vergoeding overeengekomen, waarbij niet langer iets is afgesproken over vakantiegeld en -uren. Tot slot heeft de zorgmedewerker ook een verklaring arbeidsrelatie (VAR) aangevraagd en verkregen. Op grond van dat alles oordeelt de kantonrechter, dat het duidelijk de bedoeling is geweest van partijen hun samenwerking anders in te richten en dat daar in de praktijk ook sprake van is geweest.
Daar waar van buitenaf weinig verschil te zien was tussen de eerste en de tweede overeenkomst, is in juridische zin wel een groot verschil vastgesteld. Het is in dit verband van belang te weten, dat er inmiddels een aantal wetsvoorstellen in behandeling zijn in de Tweede en Eerste Kamer als gevolg waarvan bijvoorbeeld wordt gesproken over een minimumloon voor ZZP’ers, afschaffing van de VAR etc. Aanpak van schijnzelfstandigheid is één van de speerpunten van dit kabinet. ZZP’ers en hun opdrachtgevers dienen daarom rekening te houden met veranderende spelregels ten aanzien van hun samenwerking.
Als u hier meer over wilt weten, kunt u altijd contact met ons opnemen.